Marketing Insight & Technology Conference 2024 (MITCON2024) เซกชั่น Integrating Muketing into Marketing การตลาดแบบเชื่อมจิต เข้าถึงความคิดเข้าถึงใจลูกค้า โดยคุณภัทฒ อัครธนันกานต์ Founder Sereniques
ตลาดมูเตลูในไทย 1.5 หมื่น ลบ.
มูลค่าเศรษฐกิจที่เกี่ยวกับมูเตลูทั่วโลก ปี 2023 อยู่ที่ 493,200 ล้านบาท คาดการณ์ว่าในอีก 10 ปีข้างหน้า ขยายตัวถึง 1.5 ล้านล้านบาท โดยมูลค่าเศรษฐกิจที่เกี่ยวกับมูเตลูในประเทศไทย อยู่ที่ 15,000 ล้านบาท และมีแนวโน้มเติบโตต่อเนื่อง
ผลสำรวจพฤติกรรมคนไทย 96% มีค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับการดูดวงหรือทำบุญ และกว่า 75% หรือกว่า 52 ล้านคนมีความเชื่อในเรื่องมูเตลู เฉลี่ยแล้วคนไทยใช้จ่ายประมาณ 500 บาทต่อครั้งในการดูดวง และดูดวงประมาณ 3.2 ครั้งต่อปี ซึ่งหมายความว่าคนไทยจ่ายเงินเฉลี่ยประมาณ 1,000 – 2,000 บาทต่อปี ในการดูดวง สะท้อนให้เห็นถึงโอกาสที่แบรนด์สามารพัฒนากลยุทธ์การตลาดสายมู (Muketing) ให้เหมาะสมกับความต้องการ เพื่อเข้าถึงลูกค้ากลุ่มนี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
Social Listening จาก ไวซ์ไซท์ ช่วงปี 2019 – เดือนสิงหาคม 2024 พบว่า ‘ตลาดมูเตลูในไทย’ เติบโตขึ้นอย่างสูงในช่วงเดือนสิงหาคม – ตุลาคม 2020 สาเหตุสำคัญมาจากเทรนด์ Short Video โดยพบว่าเป็นช่วงที่ติ๊กต็อกเริ่มได้รับความสนใจสูงขึ้นในไทย โดยเฉพาะในกลุ่มคนรุ่นใหม่
ไทม์ไลน์การมูเตลูในไทย
ปี 1960: ยุคแห่งวัดศักดิ์สิทธิ์ (The Age of Sacred Temples)
ยุคนี้เป็นการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ในพุทธศาสนา โดยเฉพาะการทำบุญและไหว้พระตามวัดสำคัญ และการไหว้ศาลพระภูมิและผีวิญญาณที่เชื่อว่าอยู่ในทุกพื้นที่
ปี 1970: ยุคแห่งความเชื่อพื้นบ้าน (The Era of Folk Beliefs)
พระพุทธศาสนายังคงมีบทบาทสำคัญ โดยการบูชาพระพุทธรูปในบ้านและการเข้าร่วมพิธีกรรมในวัดยังคงเป็นที่นิยม นอกจากนี้ การบูชาผีสางวิญญาณและศาลพระภูมิก็ยังมีความเชื่อกันอย่างแพร่หลาย
ปี 1980: ยุคเทพเจ้าฮินดู (The Hindu Deity Era)
เริ่มเห็นความนิยมในการบูชาเทพเจ้าฮินดู โดยเฉพาะพระพิฆเนศและพระพรหม ที่ได้รับการยกย่องในกลุ่มคนเมือง เช่น ศาลพระพรหมหน้าโรงแรมแกรนด์ ไฮแอท เอราวัณ บริเวณสี่แยกราชประสงค์
ปี 1990: ยุคแห่งการฟื้นฟูโหราศาสตร์ (The Astrological Revival Era)
ยุคนี้การใช้เครื่องรางของขลังอย่างพระเครื่องเริ่มแพร่หลาย การปรึกษานักพยากรณ์ดวงชะตาในเรื่องความรักและการงานเริ่มเป็นที่นิยม รวมถึงศาสตร์แห่งฮวงจุ้ยเริ่มมีบทบาทในสังคม
ปี 2000: ยุคแห่งการปรับตัวเชิงจิตวิญญาณ (The Spiritual Adaptation Era)
ความเชื่อสายมูเริ่มเบนมาในทิศทางที่ไม่ซับซ้อน เช่น การสวมใส่เครื่องประดับหรือเสื้อผ้าสีมงคล ทั้งโหราศาสตร์เกี่ยวกับการใช้สีและวัตถุมงคลตามธาตุวันเกิด
ปี 2010: ยุคแห่งพลังส่วนบุคคล (The Personal Power Era)
เริ่มมีการเน้นการใช้เครื่องรางที่ออกแบบตามราศีและบุคลิกของแต่ละบุคคล รวมถึงการใช้วัตถุมงคลเฉพาะกลุ่ม เช่น อัญมณีเสริมดวง
ปี 2020: ยุคแห่งโชคชะตาสั่งทำ (The Customized Destiny Era)
เน้นการใช้วัตถุมงคลและเครื่องประดับเสริมดวงตามวันเกิด ราศี หรือโชคชะตาเฉพาะบุคคล โดยเฉพาะในกลุ่มคนรุ่นใหม่และคนในโลกออนไลน์
ปี 2030: ยุคแห่งศาสนาดิจิทัล (The Digital Divinity Era)
คาดการณ์ว่าในอนาคตความเชื่อสายมูจะเชื่อมโยงกับเทคโนโลยีดิจิทัล เช่น การใช้แอปพลิเคชันเพื่อเสริมดวง หรือเครื่องประดับดิจิทัลที่เปลี่ยนแปลงตามข้อมูลโหราศาสตร์
อธิบายความชอบมูเตลูของผู้บริโภค ตามหลักการ ‘5 Reason to Mu’
1. Avoid Problem
ตามธรรมชาติแล้ว มนุษย์มีความอยากรู้อยากเห็นเกี่ยวกับอนาคตของตนเองอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นในเรื่องของการงาน ความรัก หรือสุขภาพ และในช่วงเวลาที่ชีวิตเต็มไปด้วยความไม่แน่นอน คนมักจะมองหาคำตอบหรือแนวทางในการตัดสินใจ บ่อยครั้งผู้คนหันไปพึ่งพาหมอดูหรือการดูดวงเพื่อช่วยให้รู้สึกมั่นคงทางใจและเพิ่มความเชื่อมั่นในการก้าวเดินไปข้างหน้า
2. Decision Making
ในโลกปัจจุบันที่เต็มไปด้วยข้อมูลที่ไม่ชัดเจนและความซับซ้อน การตัดสินใจกลายเป็นเรื่องที่ท้าทายมากขึ้นสำหรับหลาย ๆ คน การขาดคำแนะนำที่เชื่อถือได้หรือมีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์รองรับ อาจทำให้การตัดสินใจไม่ตรงจุดและนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ไม่ดีเท่าที่ควร ส่งผลให้ผู้คนมักรู้สึกสับสนและไม่แน่ใจในเส้นทางที่ตนเลือก
3. Bad Situation
ในช่วงเวลาที่เผชิญกับความยากลำบาก ผู้คนมักมองหาความสบายใจและความมั่นใจในการตัดสินใจของตนเอง การไปหาหมอดูเพื่อรับฟังคำแนะนำและการปลอบประโลมทางอารมณ์เป็นสิ่งที่หลายคนทำเพื่อตอบสนองความต้องการนี้ อย่างไรก็ตาม ยังมีความต้องการวิธีการที่มีประสิทธิภาพและมีเหตุผลมากขึ้นในการช่วยให้ผู้คนได้รับการสนับสนุนทางจิตใจอย่างยั่งยืน
4. Entertainment
สำหรับบางคน การไปพบหมอดูไม่ใช่เพียงแค่การหาคำแนะนำ แต่เป็นประเพณีทางวัฒนธรรมหรือความบันเทิงรูปแบบหนึ่งที่สืบทอดกันมา เป็นการเสริมสร้างความเชื่อทางจิตวิญญาณที่เชื่อมโยงกับความสุขและความเพลิดเพลิน อย่างไรก็ตาม ในยุคสมัยที่ผู้คนต้องการความจริงที่มีหลักฐานรองรับ ยังมีความต้องการทางเลือกใหม่ ๆ ที่น่าสนใจและมีพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์มากขึ้น
5. The Opportunity
จากองค์ประกอบข้างต้น ทำให้มีโอกาสในการพัฒนาวิธีการหรือโซลูชั่นใหม่ ๆ ที่ผสมผสานความอยากรู้อยากเห็น การตัดสินใจ การสนับสนุนทางอารมณ์ และความบันเทิงเข้าด้วยกัน เพื่อช่วยให้ผู้คนสามารถเข้าใจอนาคตของตนเองได้ดียิ่งขึ้น ตัดสินใจได้อย่างมั่นใจและได้รับการสนับสนุนทั้งทางจิตใจและอารมณ์ในแบบที่มีความหมายและมีประสิทธิภาพ
5 ไอเดียการทำการตลาดสายมู
1. ดันยอดขายโตด้วยการเข้าจิตเข้าใจลูกค้า
แบรนด์ต้องเข้าใจว่าผู้บริโภคต้องการอะไร ก่อนสื่อสารให้ตรงกับความต้องการ เช่น แบรนด์สามารถใช้ศาสตร์มูเตลูกับการตลาดเฉพาะบุคคล โดยนำข้อมูลวันเกิดของลูกค้ามาแบ่งแยกตามธาตุประจำตัว เพื่อส่งข้อความสินค้าหรือโปรโมชั่นที่เหมาะสมตามคนแต่ละธาตุ เช่น คนธาตุไฟชอบลักษณะข้อความที่น่าตื่นเต้น คนธาตุน้ำต้องการข้อมูลที่มีความละเอียด
2. สร้างความแตกต่างด้วยมูไอเทม
แบรนด์สามารถนำความเชื่อด้านมูเตลูมาเป็นจุดขาย เพื่อสร้างความแตกต่างของสินค้าในตลาด เช่น ในธุรกิจเครื่องประดับที่มีคู่แข่งล้นตลาด แทนที่จะทำเครื่องประดับทั่วไปที่เน้นแต่เรื่องความสวยงาม อาจหันมาทำเครื่องประดับสายมู ก็จะช่วยปิดการขายได้ง่ายขึ้น
3. เพิ่มเหตุผลในการซื้อสินค้าด้วยกิมมิกสายมู
นอกจากสินค้าสายมู แบรนด์อาจเพียงแค่นำกิมมิกสายมูมาประยุกต์ใช้เพื่อเพิ่มความน่าสนใจและกระตุ้นยอดขาย เช่น การเปลี่ยนผ้าปูเตียงธรรมดาให้เป็นผ้าปูเตียงสีมงคล หรือแม้กระทั่งการเปลี่ยนเบอร์โทรศัพท์ธรรมดาให้เป็นเบอร์มงคล ก็ช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับสินค้าได้แล้ว
4. ยกระดับประสบการณ์ลูกค้าด้วยมูเตลู
แบรนด์สามารถนำกิจกรรมมูเตลูมายกระดับประสบการณ์ของลูกค้าในช่องทางออฟไลน์ สร้างการเข้าถึงแบรนด์ได้มากขึ้น เช่น การเพิ่มกิจกรรมเสี่ยงเซียมซีเข้ามาในบูธขายของ หรือร้านชานมไข่มุกชื่อดังจากไต้หวันแห่งหนึ่ง ที่ให้ลูกค้าเสี่ยงเซียมซีหลังจากซื้อชานม ซึ่งไม่เพียงช่วยกระตุ้นยอดขาย แต่ยังสร้างประสบการณ์ให้ลูกค้าจดจำแบรนด์ได้มากขึ้น
5. เพิ่มความเชื่อสายมูเข้ามาในคอนเทนต์
แบรนด์สามารถหยิบความเชื่อสายมู เช่น ปีชง เลขสีมงคล วันมงคล มาสร้างสรรค์คอนเทนต์ ซึ่งไม่เพียงแต่เพิ่มความน่าสนใจของคอนเทนต์ แต่ยังเพิ่มการมีส่วนร่วมของลูกค้าได้สูงขึ้นถึง 3.5 เท่า เช่น แบรนด์อสังหาริมทรัพย์ ลองทำคอนเทนต์เกี่ยวกับบ้านเลขที่มงคล
คุณภัทฒ กล่าวปิดท้ายเซกชั่นเกี่ยวกับ ‘ข้อควรระวังเมื่อทำการตลาดสายมู’ โดยการทำตลาดเกี่ยวกับความเชื่อและศรัทธาเป็นเรื่องละเอียดอ่อน แบรนด์ควรมีความเข้าใจในสิ่งที่ทำอย่างลึกซึ้ง ทั้งระมัดระวังไม่สื่อสารเนื้อหาที่อาจจะลบหลู่หรือกระทบความเชื่อของลูกค้า และต้องคำนึงถึงทั้งกลุ่มเป้าหมายที่มีความเชื่อเรื่องสายมูและกลุ่มลูกค้าเดิมด้วย
–