ข้อตกลงซื้อกิจการใหญ่ ๆ มักได้รับความสนใจ เพราะหากสำเร็จลุล่วงอาจกลายเป็นดีลประวัติศาสตร์ เช่นเดียวกับที่ Alimentation Couche-Tard (ACT) จากแคนาดา เปิดดีลซื้อ Seven & i บริษัทญี่ปุ่นที่เป็นบริษัทแม่ของ 7-Eleven ทั่วโลก ซึ่งหากปิดดีลได้ ACT จะกลายเป็นยักษ์ใหญ่ในธุรกิจร้านสะดวกซื้ออันดับ 1 ของโลก

อย่างไรก็ตาม ล่าสุดมีเหตุให้ต้องกลับมาจับตาดีลนี้อีกครั้ง โดยดีลนี้กลายเป็นข่าวใหญ่เมื่อปลายสิงหาคมที่ผ่านมา แต่ต่อมาก็เริ่มมีปัญหา เริ่มจากฝ่าย Seven & i ปฏิเสธข้อเสนอมูลค่า 38,000 ล้านดอลลาร์ (ประมาณ 1.3 ล้านล้านบาท) ของ ACT เพราะมองว่ายังต่ำเกินไป

แต่ก็ยินดีรับข้อเสนอใหม่ ซึ่ง ACT ตอบรับทันที โดยระบุว่าจะยื่นข้อเสนอใหม่ และมั่นใจว่าเรื่องเงินไม่ใช่ปัญหา

อย่างไรก็ตาม ACT ยังเจออุปสรรคเพิ่มเติม โดยต่อมากระทรวงการคลังญี่ปุ่นประกาศว่า เมื่อเดือนมิถุนายนที่ผ่านมาได้เพิ่มธุรกิจร้านสะดวกซื้อเข้าไปในบัญชีรายชื่อธุรกิจที่สำคัญต่อความมั่นคงของประเทศ เช่นเดียวกับโครงสร้างพื้นฐาน นิวเคลียร์ แร่หายาก และความปลอดภัยของข้อมูลออนไลน์

โดยได้แจ้งให้ Seven & i ทราบแล้วว่าธุรกิจหลักของบริษัทอยู่ในบัญชีรายชื่อนี้ด้วย ดังนั้น รัฐบาลต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ หากมีการซื้อขายจากต่างชาติ และมีอำนาจในการระงับหรือยุติการซื้อขายได้

ความเคลื่อนไหวดังกล่าวเป็นการเตือนว่า แม้ ACT กับ Seven & i ตกลงกันได้ แต่หากรัฐบาลญี่ปุ่นไม่อนุมัติ ดีลนี้ก็ไม่สามารถสำเร็จลุล่วงได้

ดังนั้น แผนของ ACT ที่จะขึ้นเป็นอันดับ 1 ในธุรกิจร้านสะดวกซื้อทั่วโลกด้วยจำนวนสาขารวมราว 100,000 แห่ง อาจยังไม่ประสบความสำเร็จ

ที่ผ่านมาบริษัทต่างชาติยังไม่กล้าเข้ามาซื้อบริษัทญี่ปุ่น แม้รัฐบาลจะปรับแก้กฎหมายเมื่อปี 2023 ให้การซื้อกิจการจากบริษัทต่างชาติทำได้ง่ายขึ้น เพื่อดึงดูดเงินทุนขนาดใหญ่จากต่างชาติเข้าประเทศมากระตุ้นเศรษฐกิจ

สำหรับ ACT เริ่มต้นด้วยร้านสะดวกซื้อ Couche-Tard ในแคนาดาเมื่อปี 1980 และได้ขยายกิจการผ่านการซื้อกิจการ เช่น การซื้อ Circle K มาอยู่ในเครือเมื่อปี 2003

หาก ACT ปิดดีลซื้อ Seven & i ได้ จะได้รับประโยชน์หลัก ๆ สามข้อ คือ ขึ้นเป็นยักษ์ร้านสะดวกซื้ออันดับ 1 ของโลก อีกทั้งยังคว้า Speedway เครือร้านสะดวกซื้อตามปั๊มน้ำมันในสหรัฐฯ ที่ Seven & i เคยชิงไปเมื่อปี 2020 และได้องค์ความรู้ด้านการบริหารจัดการร้านสะดวกซื้อจาก Seven & i

Seven & i เริ่มต้นจากห้างสรรพสินค้า Ito-Yokado ของญี่ปุ่น ซึ่งได้ซื้อลิขสิทธิ์ของ 7-Eleven จาก Southland Corporation บริษัทแม่ในสหรัฐฯ และในยุค 90 สามารถเข้าซื้อกิจการบริษัทแม่จนขึ้นเป็นเจ้าของ 7-Eleven ทั่วโลก

โดยบุคคลสำคัญที่ทำให้ 7-Eleven ประสบความสำเร็จและมีสาขามากเป็นอันดับ 1 ในญี่ปุ่น รวมถึงขยายสาขาไปในอีก 20 ประเทศ คือ มาซาโตชิ อิโตะ ซึ่งได้รับการยกย่องจาก ปีเตอร์ ดรักเกอร์ กูรูด้านการบริหารธุรกิจ ให้เป็นหนึ่งในยอดนักธุรกิจระดับโลก

อย่างไรก็ตาม มาซาโตชิ อิโตะ เพิ่งเสียชีวิตไปเมื่อปี 2023 ด้วยอายุ 98 ปี/japantoday, bbc


ติดตามนิตยสาร Marketeer ฉบับดิจิทัล
อ่านได้ทั้งฉบับ อ่านได้ทุกอุปกรณ์ พกไปไหนได้ทุกที
อ่านบน meb : Marketeer