เวลากาแฟ/วิรัตน์ แสงทองคำ
ผมชอบอยู่ที่นี่ในช่วงเวลานี้ นิ่ง ๆ สงบ ทว่าไม่สยบความเคลื่อนไหวเสียทีเดียว
ด้วยความเชื่อเฉพาะตนอย่างแท้จริง อ้างอิงและเชื่อมโยงกับมุมมองว่าด้วยบริบท (Context) กับอารมณ์ความรู้สึกส่วนตัว (Emotion)
ว่าจะขอรออีกสักพักใหญ่ ๆ ให้การเดินทางท่องเที่ยวอย่างเคยเป็น อยู่ในช่วงเวลาและสถานการณ์ “นิ่ง” กว่านี้
ไม่ว่าแผนการจะไปสู่หมุดหมายหลายแห่งอันยอดนิยมในบ้านเรา จะรีรอให้เวลากับ COVID-19 มากขึ้นอีกสักหน่อย ภาพควรกระจ่างและคลี่คลายมากกว่าที่เป็นอยู่ ให้บางกระแสผ่านช่วงพีคบ้างก็ดี จะได้ไม่มีความแออัด นั่นคือภาวะต้น ๆ เมื่อผู้คนตื่นเต้นกับการเดินทาง ในระลอกแรก ๆ ระลอกใหญ่เป็นไปอย่างคึกคัก พอผ่านไปจริง ๆ อย่างกระชั้น หน้าฝนก็ได้มาถึง ซึ่งหลาย ๆ คนมองว่าไม่น่าจะใช่ฤดูท่องเที่ยวที่ดี
สำหรับโปรแกรมการเดินทางท่องเที่ยวต่างแดน คิดจะขยับแผนไปข้างหน้า อ้างเงื่อนไขบางด้านขึ้นมาพิจารณาเพิ่มเติมอีก รอให้มีทางเลือกมากขึ้น เมื่อประตูโลกเปิดกว้างอย่างที่เคยอย่างแท้จริง หวังว่าอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศอันผันผวนจะเข้าที่เข้าทางอีกไม่นาน ณ ที่ที่ควรไปในช่วงเวลานี้ บรรยากาศไม่ดีนัก ที่เที่ยวขึ้นชื่อในโลกตะวันตกหลายแห่ง มีอากาศร้อนมากกว่าบ้านเราเสียอีก และเชื่อว่าสงครามซึ่งปะทุในบางพื้นที่ ความคุกรุ่นในบางท้องทะเล ส่งผลกระทบไปทั่ว ไม่ทางหนึ่งก็ทางใดนั้นก็หวังว่าในไม่ช้าจะไปในทิศทางที่ดีขึ้น
ในฐานะ “คอกาแฟ” และเกษตรกรผู้ปลูกกาแฟ (Coffee Grower) ถือว่ายังมือใหม่ ขอใส่ใจกับช่วงเวลานี้ที่สวนกระแสอย่างแตกต่าง แต่เชื่อว่าน่าสนใจไม่น้อย
ช่วงเวลา@ไร่กาแฟหน้าฝนสักที่ในเมืองไทย ไม่ได้เจาะจงที่ใดที่หนึ่ง ด้วยเชื่อว่าภาพและจินตนาการซึ่งพยายามนำเสนอจากนี้ สะท้อนภาพ “ตัวแทน” แห่งเอกลักษณ์ที่เป็นอยู่
อีกจังหวะเวลาและชีวิตช่วงซึ่งอาจสั้น ๆ ในอีกระยะหัวเลี้ยวหัวต่อ ท่ามกลางภาวะสังคมไม่ปกติอย่างยิ่ง ดังวงจรอันวกวนเหมือนไม่เดินหน้า จึงจำเป็นอยู่กับที่กับทางมากกว่าช่วงใด ๆ ในยุคสังคมสมัยใหม่ ในที่ในทางนั้นมีที่นี่รวมอยู่ด้วย
ฉากและเรื่องราวนั้นเทียบเคียงกับโลกกว้างคงเป็นเพียงเศษเสี้ยว อย่างที่ปรากฏในสารคดีเรื่องหนึ่งซึ่งตื่นตา Shade Grown Coffee (2020) โดยผู้สร้างชาวเดนมาร์ก ความยาว 70 นาที (โปรดชม Trailer Official) นำเสนอเรื่องราวโดยนักเดินทาง ให้ความสำคัญไปยังแหล่งปลูกและผลิตกาแฟสำคัญ ๆ ของโลกในซีกโลกใต้ ตั้งแต่เม็กซิโก กัวเตมาลา เอลซัลวาดอร์ ปานามา นิการากัว จาเมกา จนถึง เอธิโอเปีย เพื่อเชื่อมโยงห่วงโซ่ในกระบวนการกาแฟ ดำเนินไปตามจังหวะหลากวิถีชีวิตผู้คน ในมิติที่ยั่งยืน เร้าใจ ตามกระแสและแนวโน้ม สลับฉากอย่างเข้าถึงบรรยากาศแห่งธรรมชาติงดงาม ท่ามกลางเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน ป่าไม้อันอุดม พืชพันธุ์และสัตว์ป่าในระบบนิเวศ
แม้ว่าเรื่องราวและตำนานวิถีชีวิตผู้คนที่นั่นอาจยิ่งใหญ่ และเร้าใจกว่าที่นี่ ทว่าบางฉาก บางตอน ซึ่งขอซ่อนเรื่องราววิถีชีวิตผู้คนเกี่ยวข้องไว้ข้างหลัง ดังภาพในจินตนาการที่ปรากฏในเวลานี้ ที่เป็นเพียงชิ้นส่วนเล็ก ๆ ของต้นธารกาแฟภูดอยของไทยก็มีสีสันเป็นพิเศษเช่นกัน
ไร่กาแฟหน้าฝนบนภูดอยปกคลุมทาบทาทั่วอาณาบริเวณ ดูเขียวครึ้ม เป็นคลื่น เป็นกลุ่ม ชุ่มฉ่ำ ช่วงเช้า ๆ มักมีหมอกหนาบางต่างกัน พอจะลดทอนความเขียวจีได้ดูนุ่มนวล ต่างระดับกันไปในแต่ละวัน คลี่คลาย ปรับเปลี่ยนตามสภาวะ เวลาและแสงอาทิตย์ อย่างไม่ซ้ำไม่จำเจ ตามสายตาผู้เฝ้ามอง ด้วยเข้าใจบทและกฎแห่งธรรมชาติ (ภาพ 1)
เมื่อโฟกัสภาพต้นกาแฟ รู้แน่ชัดว่าเป็นช่วงเวลาต้องใส่ใจดูแลอย่างจริงจัง ขณะเติมเต็มความคาดหวังของเกษตรกร ผลกาแฟกำลังงอกงามเติบโตท่ามกลางภาวะแวดล้อมที่เป็นใจ ไม่ว่าสายลม สายฝน แสงแดด และอุณหภูมิ เชื่อว่าเมื่อผ่านช่วงนี้อย่างราบรื่นจะเข้าสู่ระยะการบ่มสะสมรสชาติอย่างสมดุล ให้แก่และสุกอย่างเหมาะสม การเก็บเกี่ยวเป็นดอกผลกาแฟตั้งต้นที่ดีในไม่กี่เดือนข้างหน้า
เมื่อโฟกัสยิ่งขึ้น จะมองเห็นภาพย่อ ๆ ระบบนิเวศย่อย ๆ ทำงานอย่างแข็งขันบนต้นกาแฟ ดังภาพตัวอย่าง ด้วยปรากฏโฉมหน้าผู้อยู่ยาม พึ่งพาขณะทำหน้าที่ปกป้องกาแฟไปด้วย ไม่ว่ากิ้งก่าและแมงมุม (ภาพ 4 และ 5) สะท้อนองคาพยพที่ใหญ่ขึ้น เป็นความสัมพันธ์ขยายวง จากไร่กาแฟ ท่ามกลางป่าเขาและแมกไม้ ทั้งที่เป็นของเดิมปล่อยให้เติบโตตามธรรมชาติ กับอีกส่วนปลูกอย่างตั้งใจ เป็นร่มเงาและผลิดอกออกผลอีกชนิดหนึ่งด้วย
ไร่กาแฟหน้าฝน บนภูดอย ท่ามกลางธรรมชาติ จากไร่กว้าง ท่ามกลางความหลากหลายแห่งพืชพันธุ์ สู่หุบเขาซับซ้อนซ่อนความพิศวง มักทักทายด้วยทะเลหมอกแบบแตกต่าง แทบจะทุกวัน จนถึงท้องฟ้ากว้าง ฉาบด้วยฉากอันหลากหลาย ทั้งปรากฏการณ์บรรยากาศ และอารมณ์ เป็นเสน่ห์อันล้นเหลือ เชื่อว่านักเดินทางท่องเที่ยวทั่วไป ย่อมสัมผัสได้ (ภาพ 6-8)
ที่นี่คงไม่ใช่แค่ต้นธารกระบวนกาแฟ ที่ที่ผู้คนเกี่ยวข้องตกผลึกและเข้าถึงอยากจะสัมผัส หากเป็นภาพใหญ่ขึ้น ๆ ตามกระแสและแนวโน้ม ว่าด้วยคุณค่าใหม่ เกษตรกรรมในระบบนิเวศ เพื่อเชื่อมโยงกับผู้คน ผู้ค้นหา และผู้เดินทาง
อ่าน เวลากาแฟ
วิรัตน์ แสงทองคำ คอลัมนิสต์ ธุรกิจอิสระ ด้วยวัตรปฏิบัติ 4 ทศวรรษกับผลงานนับพันชิ้น งานบางส่วนปรากฏใน https://viratts.wordpress.com/และ https://www.facebook.com/วิรัตน์-แสงทองคำ เบื้องหลังฉาก “เวลากาแฟ” ดำเนินไปเป็นกิจวัตร ด้วยเรื่องราวและความคิดที่แตกต่าง เพิ่งจะเปิดสู่วงกว้างครั้งแรก @Marketeer online
–
อัพเดตข่าวสารการตลาดทุกวันได้ที่ Website: Marketeeronline.co
Facebook: www.facebook.com/marketeeronline
