เปิดสูตรพิชิตอาการติดสมาร์ทโฟน ตัดวงจรอันตรายบ่อนทำลายชีวิต

Life/แม้สมาร์ตโฟนมีมาเกือบ 20 ปี แต่คนทั่วโลกเพิ่งมาสัมผัสความสารพัดประโยชน์สมชื่อโทรศัพท์อัจฉริยะของอุปกรณ์สื่อสารประเภทนี้อย่างจริงจังราว 4-5 ปีที่ผ่านมานี่เอง

หลังต้องพึ่งพาสมาร์ตโฟนทั้งเรื่องการติดต่อสื่อสาร เข้าถึงข้อมูลข่าวสาร ดูหนัง-ฟังเพลง ถอน-ฝากเงิน และซื้อ-ขายสินค้า ช่วงโลกติดล็อกดาวน์

นี่ทำให้เราติดสมาร์ตโฟนกันมาก โดยการหยิบมัน ปาดนิ้วไปมา และก้มหน้ามองจอหากไม่มีอะไรทำเป็นเรื่องปกติ ตามคำเรียกในภาษาไทยซึ่งอธิบายพฤติกรรมดังกล่าวอย่างเห็นภาพว่า สังคมก้มหน้า

จนลืมไปว่าพฤติกรรมเหล่านี้ส่งผลเสีย ทั้งทำให้สมาธิสั้น ประสิทธิภาพการทำงานลด หรือแม้กระทั่งเป็นภัยเงียบจากการปวดคอเพราะก้มมองจอสมาร์ตโฟนและจมอยู่กับการพิมพ์ข้อความนานเกินไป (Text Neck Syndrome)

ถ้าใครรู้สึกว่าติดสมาร์ตโฟนอย่างหนัก บรรทัดถัดจากนี้คือวิธีเคลียร์แบบง่าย ๆ ทำได้จริง

ตีกรอบการใช้: วิธีแรกและยังเป็นจุดเริ่มต้นในการขจัดอาการติดสมาร์ตโฟน คือตั้งกรอบเวลาในการใช้ เช่น หยิบมาเช็กข้อมูลข่าวสารเมื่อตื่นนอนสัก 3 นาที หรือใช้เฉพาะระหว่างเดินทางด้วยขนส่งมวลชนมาทำงาน

วิธีการนี้สามารถทำได้ทั้งด้วยการซื่อสัตย์กับตัวเอง ตั้งเวลาผ่านฟีเจอร์พื้นฐาน แอปต่าง ๆ หรือปิดไปเลยเมื่อทำงาน โดยแม้ช่วงแรก ๆ อาจลำบาก เพราะกระวนกระวาย

กลัวว่าจะมีใครติดต่อเข้ามาหรือพลาดข่าวสารในโลกออนไลน์ แต่ถ้าผ่านไปได้และทำให้เป็นนิสัย ความเปลี่ยนแปลงดี ๆ เช่น มีสมาธิจดจ่อได้มากขึ้น ผลงานดีขึ้น ก็ตามมา

และแน่นอนว่าความเสี่ยงที่จะเป็นโรคร้ายจากการใช้สมาร์ตโฟน เช่น อาการ Text Neck Syndrome ก็จะลดลงตามไปด้วย

ให้รางวัลเมื่อทำได้: วิธีต่อมาที่สามารถขจัดอาการติดสมาร์ตโฟนได้เช่นกัน คือ การให้แต้มให้รางวัลตัวเองผ่านระบบทำให้เป็นเหมือนเกม (Gamification) เช่น ถ้างดใช้ได้ 5 นาที โดยไม่กระวนกระวาย ก็เพิ่มเป็น 10 นาที

และเพิ่มต่อไปเรื่อย ๆ พร้อมบันทึกไว้ โดยเมื่อถึงเป้าใหญ่ก็อาจให้รางวัลตัวเองด้วยของอยากได้ที่หาได้ง่าย ๆ เช่น อาหารอร่อย ดูหนังสักเรื่อง

เมื่อใช้วิธีการนี้ไปได้สักระยะผลดีที่ตามมาคือการติดเป็นนิสัย ตามกฎ 21 วันจนคุณอาจไม่ต้องใช้แอปหรือฟีเจอร์เตือนเลย เหมือนการออกกำลังกายบ่อย ๆ จนเป็นกิจวัตรนั่นเอง

ทิ้งหน้าจอไปหาโลกจริง: ปฏิเสธไม่ได้ว่าในปัจจุบันสมาร์ตโฟน แทบจะเป็นของจำเป็นต่อการดำรงชีวิตของเราไปแล้ว เพราะแค่มีสมาร์ตโฟน เราก็ทำได้ทุกอย่างดังที่กล่าวไปแล้วด้านบน

ทว่าโลกทั้งใบไม่ได้มีแค่เรื่องและกิจกรรมในจอสมาร์ตโฟน นี่นำมาสู่วิธีกำจัดอาการติดอุปกรณ์สื่อสารประเภทนี้วิธีที่ 3

นั่นคือ ลองปิด วางหรือลืมสมาร์ตโฟนไว้ที่บ้าน ให้เงยหน้ามองดูโลกความจริง พาตัวเองออกไปสัมผัสธรรมชาติ และออกไปพบปะพูดคุยกับเพื่อนบ้าง

การใช้ชีวิตโดยที่ไม่มีสมาร์ตโฟนบ้าง แม้อาจต้องแลกด้วยความไม่สะดวกและการรอ แต่ประโยชน์ก็ถือว่าคุ้มทีเดียว เพราะจะให้สมดุลชีวิตคุณกลับมา มีเวลาไปทำอะไรได้มากขึ้น