เมื่อพูดถึง Segway หลายคนอาจนึกถึงยานพาหนะสองล้อสุดล้ำที่เคยถูกคาดหวังว่าจะเปลี่ยนโฉมการเดินทางในเมือง แต่ใครจะเชื่อว่าจากความหวังอันยิ่งใหญ่ของวงการเทคโนโลยี Segway กลับกลายเป็นกรณีศึกษาคลาสสิกของความล้มเหลวทางธุรกิจ เรามาทำความรู้จักกับประวัติศาสตร์ของมันกัน
จุดเริ่มต้นของ Segway
Segway เปิดตัวครั้งแรกในปี 2001 โดย Dean Kamen วิศวกรและนักประดิษฐ์ชาวอเมริกัน ผู้มีวิสัยทัศน์ว่าโลกของการเดินทางในเมืองจะเปลี่ยนไปตลอดกาล เขาคิดค้น Segway ให้เป็นยานพาหนะที่ควบคุมได้ด้วยการโน้มตัวไปข้างหน้าและข้างหลัง มีระบบบาลานซ์ที่ล้ำสมัยและใช้พลังงานไฟฟ้า แนวคิดนี้น่าตื่นเต้นจนมีการคาดการณ์ว่า Segway จะเข้ามาแทนที่การเดิน และจะขายได้ปีละหลายล้านคัน
จุดสูงสุดและความคาดหวังที่เกินจริง
ก่อนการเปิดตัว Segway มีกระแสข่าวลืออย่างมาก โดยมีบุคคลสำคัญอย่าง Steve Jobs และ Jeff Bezos เคยกล่าวถึงว่าเทคโนโลยีนี้จะ “เปลี่ยนแปลงโลก” นักลงทุนแห่กันเข้ามา และบริษัทรถยนต์ก็ให้ความสนใจอย่างล้นหลาม เมื่อเปิดตัวราคาของ Segway อยู่ที่ประมาณ 5,000 ดอลลาร์ ซึ่งเป็นจำนวนเงินที่สูงสำหรับยานพาหนะขนาดเล็ก
อย่างไรก็ตาม แม้จะได้รับความสนใจจากสื่อและคนดัง แต่ Segway กลับไม่สามารถเข้าสู่ตลาดหลักได้อย่างที่คาดการณ์ไว้ เนื่องจากปัจจัยหลายประการ เช่น ราคาสูง การใช้งานที่จำกัด และข้อกฎหมายเกี่ยวกับการใช้บนทางเท้าและถนนในหลายประเทศ
ปัญหาและจุดพลิกผันสู่ความล้มเหลว
แม้ว่า Segway จะถูกใช้งานในบางกลุ่ม เช่น ตำรวจ ทัวร์ท่องเที่ยว และบริษัทเอกชนบางแห่ง แต่ยอดขายกลับไม่เป็นไปตามเป้า จนในปี 2009 บริษัทถูกขายให้กับ Jimi Heselden นักธุรกิจชาวอังกฤษที่เป็นมหาเศรษฐีจากอุตสาหกรรมสิ่งทอ แต่แล้วเหตุการณ์ไม่คาดฝันก็เกิดขึ้น
Heselden ประสบอุบัติเหตุเสียชีวิตเมื่อเขาขับ Segway ขณะสำรวจพื้นที่รอบ ๆ ที่ดินของเขาในเมืองลีดส์ ประเทศอังกฤษ โดยเกิดเหตุการณ์ที่ทำให้เขาพุ่งตกจากหน้าผาสูงประมาณ 24 เมตรลงไปในแม่น้ำ ซึ่งสร้างความตกใจให้กับสาธารณชน เนื่องจากเขาเป็นเจ้าของบริษัท Segway ในขณะนั้น
แม้ว่าบริษัทจะเปลี่ยนเจ้าของหลายครั้งหลังจากนั้น แต่ยอดขายของ Segway ก็ยังคงไม่กระเตื้องขึ้น และในที่สุด บริษัทก็ประกาศหยุดการผลิต Segway อย่างเป็นทางการในปี 2020 ปิดฉากนวัตกรรมที่เคยถูกคาดหวังว่าจะเปลี่ยนโลก
บทเรียนจาก Segway
กรณีของ Segway กลายเป็นตัวอย่างสำคัญของการพัฒนาผลิตภัณฑ์ที่เน้นเทคโนโลยีล้ำสมัยแต่ไม่ได้คำนึงถึงพฤติกรรมของผู้บริโภคอย่างแท้จริง แม้จะเป็นสิ่งประดิษฐ์ที่น่าทึ่ง แต่หากราคาสูงเกินไป ใช้งานได้จำกัด หรือไม่เข้ากับโครงสร้างสังคมและกฎหมาย ก็อาจล้มเหลวได้เช่นกัน
อย่างไรก็ตาม Segway ไม่ได้สูญหายไปจากโลกอย่างสมบูรณ์ เทคโนโลยีบาลานซ์ที่ถูกพัฒนาสำหรับ Segway ได้กลายเป็นรากฐานให้กับยานพาหนะส่วนตัวรูปแบบอื่น เช่น สกู๊ตเตอร์ไฟฟ้า และ Hoverboard ซึ่งได้รับความนิยมในปัจจุบัน
Segway อาจเป็น “ความล้มเหลว” ในเชิงธุรกิจ แต่ในแง่ของนวัตกรรม มันได้วางรากฐานให้กับอนาคตของการเดินทางส่วนบุคคล และเป็นบทเรียนที่นักธุรกิจรุ่นใหม่สามารถศึกษาเพื่อหลีกเลี่ยงข้อผิดพลาดเดียวกัน
เรื่อง: เอกพล ไอศวรรยธรรม
ซีรีส์ “สร้างมาให้ Fail” มีด้วยกัน 12 Episodes
EP.1: Google+ : โซเชียลเน็ตเวิร์กที่ล้มเหลวสมบูรณ์แบบ
EP.2 : Microsoft Zune: ฝันใหญ่ของไมโครซอฟท์ที่พ่ายแพ้ให้กับ iPod
EP.3 : Skype โทรคุยข้ามโลกที่กลายเป็นเรื่องตกยุค
EP.4 : Segway จากนวัตกรรมเปลี่ยนโลก สู่บทเรียนธุรกิจราคาแพง
–