Trend / หากมีการจัดอันดับข่าวใหญ่ระดับโลกไตรมาสแรกปี 2025 หนึ่งในนั้นต้องเป็นการเปิดตัว Deepseek เอไอแชตบอตที่จีนซุ่มเงียบจนพัฒนาประสิทธิภาพสูงเทียบเท่า ChatGPT ของสหรัฐฯ
ด้วยงบที่น้อยกว่าจนหุ้นกลุ่มบริษัทยักษ์เทคสหรัฐฯ ร่วงลงไปอย่างมาก และบีบให้วงการเทคโนโลยีสหรัฐฯ ต้องเร่งทิ้งระยะห่างก่อนที่จะถูกจีนแซง
หลังจากนั้นก็มีการวิเคราะห์และค้นหาว่า เบื้องหลังความสำเร็จระดับบิ๊กเซอร์ไพรส์นี้ คืออะไร
BBC สื่อดังของอังกฤษรายงานว่า มี 2 ปัจจัยที่ส่งให้แวดวงเอไอจีนพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยปัจจัยแรกคือ เด็กส่วนใหญ่ต่างได้สัมผัสกับเอไอตั้งแต่อายุยังน้อยผ่านของเล่นใส่เอไอในระดับต่าง ๆ
และหากอยู่ในครอบครัวฐานะดีพ่อแม่ก็พร้อมซื้อของเล่นติดตั้งเอไอให้ เช่นเด็กชายวัยประถมที่แม่ซื้อหุ่นยนต์เล่นหมากรุก ราคา 800 ดอลลาร์ (ราว 27,000 บาท) ให้ซึ่งเด็กชายคนนี้ก็เล่นกับหุ่นยนต์ตัวนี้แทบทุกวันหลังกลับจากโรงเรียน
แม่ของเด็กชายคนนี้กล่าวว่า เด็กควรรู้เรื่องเอไอตั้งแต่เนิ่น ๆ เพราะเป็นเทคโนโลยีที่จะจำเป็นต่อชีวิตประจำวันเมื่อพวกเขาโตไป
แม้ราคายังค่อนข้างสูง แต่ของเล่นติดตั้งเอไอของจีนก็มีให้เลือกหลายแบบ หลายราคา อันเป็นการสะท้อนถึงความนิยมในการซื้อของเล่นใส่เอไอให้ลูกได้เล่นของพ่อแม่ชาวจีน
ท่ามกลางข้อมูลจากสื่อจีนว่า ยอดของเล่นเอไอจีนเติบโตเร็วจนแซงหน้าของเล่นแบบทั่วไปที่ไม่มีแผงวงจรหรือไร้เอไอ จนปัจจุบันตลาดของเล่นเอไอจีนมีมูลค่าเพิ่มเป็น 13.7 ล้านดอลลาร์ (ราว 463 ล้านบาท) แล้ว และเมื่อมีการผลิตจำนวนมาก ในอนาคตราคาน่าจะถูกลงไปอีก
ส่วนอีกปัจจัยที่พาให้วงการเอไอของจีนโตคือ การมีบัณฑิตในกลุ่มวิชาวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรม และคณิตศาสตร์ หรือ STEM ที่จำเป็นต่อการพัฒนาเอไอ เมื่อปี 2022 มากถึง 3.5 ล้านคน ซึ่งถือว่ามากสุดในโลก
บัณฑิต STEM กลุ่มนี้ก็ทำงานอยู่ในแผนกเทคโนโลยีหรือเอไอของบริษัทจีน ส่วนหัวกะทิของกลุ่มได้ไปทำงานกับ 6 บริษัทเอไอจีน ที่เรียกกันว่า 6 มังกรเล็ก ซึ่งมี Deepseek รวมอยู่ด้วย และ 6 มังกรเล็กนี่เองที่เป็นกำลังสำคัญในการผลักดันวงการเอไอของจีน
ท่ามกลางการสนับสนุนงบพัฒนาเอไอจากรัฐบาลจีนอย่างต่อเนื่องมาตั้งแต่ปี 2017 และเมื่อมกราคม 2025 ก็เพิ่งมีการอนุมัติงบก้อนใหญ่ไปอีกก้อน เพื่อให้จีนเป็นประเทศเอไอชั้นนำของโลกในปี 2030 ตามเป้าที่วางไว้ ซึ่งก็ผลิดอกออกผลให้เห็นแล้วกับความสำเร็จของ Deepseek นั่นเอง
รายงานชิ้นนี้ BBC ทิ้งท้ายว่า จากนี้คงมีข่าวคราวด้านเอไอจีนออกมาอีกอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะการขยายตัวและตลาดเอไอ ซึ่งเบื้องหลังสำคัญคือการวางรากฐานและพัฒนาทักษะด้านนี้ให้เด็กผ่านการเรียนและเล่น
ตลาดเอไอจีนที่ขยายตัวต่อเนื่อง ยังจะทำให้เอไอสัญชาติจีนราคาถูกลง ถูกนำไปใช้ในภาคการผลิตต่าง ๆ มากขึ้น ซึ่งประโยชน์ที่ตามมาคือ จีนแทบไม่ต้องพึ่งพาประเทศอื่นด้านเอไอ
นอกจากนี้ ยังจะทำให้มีการใช้หุ่นยนต์และระบบอัตโนมัติในสายพานการผลิตได้มากขึ้น จนลดปัญหาขาดแคลนคนในตลาดแรงงาน จากปัญหาอัตราการเกิดต่ำ-ประชากรผู้สูงอายุมากไปได้พอสมควร
ทว่าเอไอจีนอาจโตมากในประเทศ และไปได้ดีพอสมควรในประเทศเอเชียและประเทศที่เป็นพันธมิตร แต่กลับเจาะตลาดกลุ่มประเทศตะวันตกลำบาก เพราะกลัวว่าข้อมูลผู้ใช้จะตกไปถึงรัฐบาลจีน แม้บรรดาบริษัทจีนทุกแห่งต่างออกมาปฏิเสธก็ตาม/bbc
–