เวลากาแฟ / วิรัตน์ แสงทองคำ
ความฝักใฝ่ยกระดับขึ้นอีกขั้น เมื่อเปิดโฉมหน้า “HOME CAFE” ดังเรื่องราวเร้าใจ นำเสนอไว้เมื่อต้นปี 2566
หากกลับไปอ่านเรื่องนั้นอีกครั้ง (HOME CAFÉ) ด้วยมุมมองเชื่อมโยงกัน มั่นใจว่าจะเปิดจินตนาการกว้างยิ่งขึ้น “เหตุเกิด ณ บ้านชานเมืองหลวง เพิ่งรีโนเวต ไม่ขอระบุโลเคชั่นและเจ้าของ เอาเป็นว่ารู้เรื่องราว และเข้าใจแนวความคิด….” ที่เกริ่นไว้เป็นนัยครั้งนั้น เชื่อว่าผู้อ่านหลายท่านเดากันได้ว่าเป็นเรื่องเกี่ยวข้องโดยตรงกับใคร (ภาพ 1–2)
ทั้งนี้บันทึกส่วนตัวระบุช่วงเวลาไว้ แผนการใหญ่ได้เริ่มต้นขึ้นตั้งแต่กลางปี 2565 กว่าจะแล้วเสร็จเกือบจะสิ้นปี ถือเป็นโอกาสดีเป็นพิเศษในการเฉลิมฉลองปีใหม่ 2566 ที่มาเยือน
จากมุมมองมิติกว้างในตอนที่อ้างถึงมายังภาคต่อก็ว่าได้ โฟกัส “เวลากาแฟ” @ บ้านแห่งครอบครัวหนึ่ง อย่างพินิจพิเคราะห์ ไม่เพียงเป็นวัตรปฏิบัติ หากเวลานาฬิกาไม่เคยหยุดหมุน และไม่มีวันย้อนกลับ
พัฒนาการที่มีที่มา เบื้องหลังฉากกับสิ่งอ้างอิง มีส่วนจุดประกาย เป็นแรงขับเคลื่อนตั้งต้นอย่างจริงจัง จากภาพภาพหนึ่ง (ภาพ 3) ย้อนไปเกือบทศวรรษ (อ้างมาจาก FB ส่วนตัว) กับคำบรรยายเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์และแบรนด์ไว้ให้เข้าชุดกัน “2558– ดำเนินชีวิตช้าลง และเรียบง่ายขึ้น ด้วยชุดทำกาแฟแบบน้ำหยด” ประกอบด้วย Hario Coffee Server (ขวาสุด) ซื้อมากว่า 30 ปี (เพิ่งรู้ว่าได้รับรางวัล Good design แห่งญี่ปุ่นปี 1990) เครื่องบดกาแฟด้วยมือ Kyocera Ceramic Coffee Grinder (ซ้ายสุด) ส่วนที่จัดหามาใหม่ คือ Hario Coffee drip Kettle ‘Bruno’ และ Hario Coffee Dripper (ได้รางวัล Good design เมื่อปี 2007).
แท้จริงมีความหมายกว้างและลึก ว่าด้วยวิถีชีวิตปัจเจกซึ่งตกผลึก ตั้งใจใช้ช่วงเวลาหนึ่งกับบางสิ่งบางอย่างเป็นแบบแผนยึดมั่น ว่าอย่างเจาะจง คือ การขยับไปอีกหลักไมล์ กลายเป็นจุดเปลี่ยนอีกครั้ง จากยุคตั้งหลัก เมื่อราวทศวรรษ (จากตอน “มาจาก WFH”) ก่อนจะมาถึงบทใหม่
และแล้วภาพนั้นปรากฏวงกว้างครั้งแรก ในตอนเริ่มต้น “เวลากาแฟ” อย่างเป็นทางการ (คอลัมน์ใหม่ใน MAEKETEER ONLINE เปิดตัวขึ้นเมื่อ 3 มีนาคม 2561) ด้วยความมั่นใจในฐานะคอลัมนิสต์หน้าใหม่ก้าวเข้าสู่วงการกาแฟในแบบฉบับตนเอง ความมั่นใจนั้นสัมพันธ์กับช่วงเวลาสะสมประสบการณ์พอควร
มองผ่านผลิตภัณฑ์หลากหลายในภาพนั้น เห็นได้ชัด ล้วนเป็นญี่ปุ่นกับแบบแผน Pour-over หรือ filter coffee มักเรียกกันว่า กาแฟดริป กระบวนการทำดั้งเดิม เรียบง่าย เป็นกระแสเริ่มแรงขึ้นในวลานั้น “คอกาแฟ” ผู้เคี่ยวกรำบางคนยกให้เป็น Connoisseur’s cup พลังที่มีมากขึ้น ๆ ในช่วงต้น ๆ กระแสกาแฟคลื่นลูกที่ 3 ส่วนหนึ่งมาจากแรงปะทุ โดย “ศูนย์กลางวัฒนธรรมกาแฟ และความพิถีพิถันของญี่ปุ่น” ด้วย
ก่อนอื่น ขอปุจฉาว่าเฉพาะผลิตภัณฑ์ มิได้ตั้งใจผูกติดกับวัตถุตามกระแสนิยม เพื่อแสวงหาบรรยากาศ กลิ่นอายและรสชาติ เพียงด้านหนึ่งด้านใด หากเป็นไปตามความคิดอย่างประสมประสาน เข้ากับบุคลิก รสนิยม และความใส่ใจแบบปัจเจก สนใจใคร่เรียนรู้ จับกระแสและเทียบเคียงบริบท อย่างที่เป็นมาและกำลังเป็นไป พยายามให้เป็นบทสนทนาแห่งสื่อสังคม ในวาระที่เป็นไปได้ ช่างเป็นจังหวะที่ดีที่เวลาต่อจากนั้นพื้นที่นี้ (คอลัมน์ “เวลากาแฟ”) ได้เปิดขึ้น
จาก “เศษเสี้ยว” ในความเคลื่อนไหวของคนคนหนึ่ง ย่อมไม่สามารถแยกออกจากกระแสธารกว้างใหญ่ บทใหม่ซึ่งเชื่อมโยง Pour-over หนึ่งในปรากฏการณ์อันทรงพลัง ท่ามกลางการเปลี่ยนผ่านเชิงขยายหลายมิติ เป็นไปอย่างรวดเร็วทีเดียว
ก่อนที่ HOME CAFÉ จะมาพลิกโฉมที่นี่ ค่อย ๆ ปรากฏภาพขยับปรับตัว ยืดหยุ่นขึ้น เข้ากับวิถีชีวิตระหว่างเมืองใหญ่กับบทบาทเกษตรกรวันว่าง จากอยู่กับที่ให้มีความเคลื่อนไหว (Mobility) ได้บ้าง จัดหาผลิตภัณฑ์หลากหลายกว่าเดิม ตอบสนองกระแสวัฒนธรรมกาแฟเชี่ยวกรากกระชับระดับโลก ดูเหมือนมีทางเลือก มีผู้ร่วมวงมากขึ้น ๆ อย่างไม่เคยเป็นมาก่อน
อีกภาพหนึ่ง (ปี 2664) พอจะให้ความหมายเช่นนั้นได้ “ … ผสมผสานสายแคมป์เข้ากับแบบแผน Pour–over ด้วยแบรนด์อเมริกัน (กาต้มน้ำ-MSR) กับญี่ปุ่น (ถ้วยเสิร์ฟไททาเนียม-SNOW PEAK) เข้ากับจีนแผ่นดินใหญ่ (ตราชั่ง-ตั้งเวลา-TIMEMORE) และไต้หวัน (เครื่องบดกาแฟด้วยมือสำหรับกาแฟคั่วอ่อนโดยเฉพาะ –1ZPresso)” (ภาพ 4)
อันที่จริง ณ HOME CAFÉ ได้จัดวางชั้น วิวัฒนาการแห่ง “เครื่องมือ” ไว้อย่างตั้งใจ ชั้นบนวางโชว์ นาน ๆได้ใช้ครั้ง ชั้นล่างกำลังเป็นอยู่เป็นไป ที่น่าสนใจ สามารถเล่าเรื่องเครื่องมือมาใหม่มากมาย มาจากหลายแหล่ง มักอยู่นอกพรมแดนเดิม เป็นไปอย่างคึกคักในช่วงคาบเกี่ยวทศวรรษเพิ่งผ่าน ด้วยแบบแผนขยับเขยื้อนอย่างน่าตื่นเต้นอยู่เสมอ จากพื้น ๆ สู่ความละเมียด จากวิธีการประมาณคร่าว ๆ สู่ละเอียดพิถีพิถัน เติมต่อไทม์ไลน์ให้ยาวขึ้น จากคลาสสิก สู่ร่วมสมัย นอกจากมี Pour-over แล้ว ยังมีแบบอื่นด้วย (ภาพ 5–6)
ในภาพนั้นจึงเห็น อาทิ กาต้มน้ำใหม่ควบคุมอุณหภูมิแม่นยำ (แบรนด์ FELLOW-US) เครื่องทำเอสเปรสโซ ด้วยมือ ออกแบบจากลอนดอน (ROX ESPRESSO-England) และเครื่องบดไฟฟ้า ดีไซน์ได้รางวัล ปรับขนาดบดได้ละเอียด ครอบคลุมหลายวิธีทำ (Varia VS 3-New Zealand)
ที่สำคัญกว่าอื่นใด เปิดพื้นที่ให้กว้างขึ้น จาก “เวลากาแฟ” พิเศษเฉพาะตนเอง ขยายวงสู่คนรอบข้างอย่างอบอุ่น ทั้งเชื้อเชิญผู้มาเยือนด้วยความเต็มใจ
—————————————————————-
หมายเหตุ :-ซีรีส์เรื่องราว “คอกาแฟ” คนหนึ่ง เวลาซึ่งผ่านพ้นราว 2 ทศวรรษ ในความพยายามควบคุม กระบวนการกาแฟ ทั้งห่วงโซ่ จากต้นธารจนถึงปลายทาง ตั้งใจให้มีรูปภาพประกอบ ถ่ายทำจากสถานที่มีอยู่จริง เป็นผลงานของผู้เขียนเอง
.
ตอนที่ 1 โหมโรง
ตอนที่ 2 มาจาก WFH
ตอนที่ 3 ย้อนรอยยุคสมัย
ตอนที่ 4 มิติแห่งแรงบันดาลใจ
ตอนที่ 5 ข้อต่อและจุดเปลี่ยน
ตอนที่ 6 กระแสระหว่างทาง
ตอนที่ 7 โลกา(แฟ)ภิวัตน์
ตอนที่ 8 กระแสธารกาแฟไทย
วิรัตน์ แสงทองคำ คอลัมนิสต์ ธุรกิจอิสระ ด้วยวัตรปฏิบัติ 4 ทศวรรษกับผลงานนับพันชิ้น งานบางส่วนปรากฏใน https://viratts.wordpress.com/และ https://www.facebook.com/วิรัตน์-แสงทองคำ เบื้องหลังฉาก “เวลากาแฟ” ดำเนินไปเป็นกิจวัตร ด้วยเรื่องราวและความคิดที่แตกต่าง เพิ่งจะเปิดสู่วงกว้างครั้งแรก @Marketeer online
–