ในยุคที่ผู้บริโภคเต็มไปด้วยข้อมูลใหม่ทุกวินาที การตลาดบางสายกลับเลือกเดินย้อนทาง กลับไปหยิบ “อดีต” มาขายเพื่อเรียกอารมณ์ อันเป็นจุดเริ่มต้นของสิ่งที่เรียกว่า Nostalgia Marketing หรือ การตลาดปลุกความทรงจำ
คำว่า Nostalgia มาจากภาษากรีก แปลประมาณว่า “ความเจ็บปวดเมื่อหวนคิดถึงบ้าน” ในความหมายปัจจุบันคือ ความรู้สึกโหยหาอดีตที่มักจะถูกแต่งแต้มด้วยมุมดีๆ ทำให้แม้เวลาผ่านไป ภาพในหัวก็ยังน่าคิดถึงเสมอ
ทำไม Nostalgia ถึงเป็นเครื่องมือการตลาดชั้นดี?
1.สร้างความผูกพันในใจลูกค้าได้เร็ว
สินค้าใหม่อาจต้องใช้เวลาให้คนรู้จัก แต่ถ้าของชิ้นนั้นมีความทรงจำแฝงอยู่ ลูกค้าจะรู้สึกคุ้นเคยโดยไม่ต้องอธิบายเยอะ ตัวอย่างเช่น โทรศัพท์ฝาพับที่เคยฮิต เมื่อถูกรีแบรนด์ใหม่ จะมีคนอยากลองซื้อเพราะอยากกลับไปสัมผัสความรู้สึกในวันเก่า
2.ยืนยันตัวตนและรสนิยมของผู้ซื้อ
ใครซื้อเสื้อวงร็อกยุค 90s? ใครซื้อเกมเครื่องเก่า? คนกลุ่มนี้ไม่ได้แค่ซื้อของ แต่ซื้อความรู้สึกว่า “ฉันยังเป็นเด็กคนนั้น” สะท้อนคาแรกเตอร์และวัยที่พวกเขารู้สึกว่าดีที่สุด
3.สร้างความแตกต่างท่ามกลางของใหม่ล้นตลาด
เมื่อคู่แข่งวิ่งหานวัตกรรม แบรนด์ที่เล่นกับอดีตจะได้พื้นที่สื่อฟรีจากคนแชร์ต่อ เช่น โฆษณาที่ใช้เพลงวัยเด็ก หรือแพ็กเกจสไตล์โบราณ
ตัวอย่างที่ใช้ได้จริง
โคคาโคล่า — โคคาโคล่าหยิบดีไซน์ขวดคลาสสิก หรือรสชาติสูตรดั้งเดิมกลับมาทำตลาดบ่อยครั้ง พร้อมโฆษณาเพลงสมัยก่อน ที่ฟังปุ๊บคนยิ้มปั๊บ
ค่ายเกม Nintendo — ขายเกมเครื่องแฟมิคอม (NES Classic) รุ่นพิเศษที่หน้าตาเหมือนเดิมแต่เชื่อมทีวียุคใหม่ได้ ผลลัพธ์คือของหมดสต็อกทั่วโลก
แฟชั่นย้อนยุค — เสื้อผ้าแนว Y2K, กางเกงขาบาน, รองเท้าผ้าใบรุ่นพ่อแม่ กลับมาฮิตในหมู่วัยรุ่นที่บางคนเกิดไม่ทัน
แล้วนักการตลาดจะใช้กลยุทธ์ Nostalgia ได้อย่างไร?
1.รู้จัก “อดีต” ที่ลูกค้าคิดถึงจริงๆ
อย่าคิดเองว่าเขาจะชอบ ต้องวิจัยดูว่ากลุ่มเป้าหมายโตมากับอะไร ฟังเพลงอะไร กินขนมอะไร เล่นเกมอะไร
2.เชื่อมอดีตกับปัจจุบันให้กลมกลืน
อย่าแค่ก๊อปอดีตมาใช้ดื้อๆ ควรปรับให้ทันสมัย เช่น ดีไซน์เก่าแต่เทคโนโลยีใหม่ หรือแพ็กเกจเดิมแต่รสชาติสุขภาพขึ้น
3.สร้างพื้นที่ให้คนร่วมแชร์ความทรงจำ
ใช้แฮชแท็ก, กิจกรรมออนไลน์ หรือให้ลูกค้าเล่าเรื่องวัยเด็กกับแบรนด์ในโซเชียล เพื่อสร้างกระแสไวรัลแบบไม่ต้องซื้อโฆษณาหนัก
สรุป
Nostalgia Marketing คือการตลาดที่ไม่ได้ขายแค่สินค้า แต่ขายความรู้สึกพิเศษในหัวใจคนซื้อ เมื่อใครสักคนยอมควักเงินเพื่อความสุขใจในอดีต แบรนด์ก็ได้กำไรในปัจจุบัน ยิ่งทำถูกจังหวะ ยิ่งยืดอายุแบรนด์เก่า และเติมชีวิตใหม่ให้สินค้าที่คนเคยลืม
ใครอยากลองทำการตลาดสายนี้ จงเริ่มจากคำถามง่ายๆ
“ลูกค้าของเราคิดถึงอะไรมากที่สุด?” 🟥